پایگاه اطلاع رسانی اعتدال - جمعی از مدال آوران و داوطلبان آزمون المپیاد ادبی در نامه ای سرگشاده که نسخه آن در اختیار اعتدال قرار گرفته است نسبت به طراحی غلط سوالات آزمون المپاد ادبی اعتراض کرده و خواستار پاسخگویی و رفع مشکلات آزمون المپیاد ادبی شدند و ادامه این مسیر را در خور شان و جایگاه کمیته المپیاد ادبی ندانستند.
به گزارش اعتدال ِآنچه در پی می آید نامه سرگشاده تعدادی از داوطلبان و مدال آوران المپیاد ادبی کشور است:
بِسمِ رَبِّ الحَکیم
در چند هفتهٔ گذشته جمعی از داوطلبان فعلی و مدال‌آوران سابق المپیاد دانش‌آموزی ادبی با بررسی دقیق آزمون مرحلهٔ دوم دورهٔ سی‌وپنجم این المپیاد، پرسش‌های نادرست و مبهم آن را استخراج کردند. انتظار می‌رفت کمیتهٔ المپیاد ادبی در وهلهٔ نخست در طراحی آزمون دقت کافی می‌کرد و در وهلهٔ بعد به شکلی درخور به اعتراضات پاسخ می‌داد؛ لیکن در عمل چنین اتفاقی رخ نداد.
البته انتقادات وارد بر کمیته محدود به این آزمون نبوده و از زمان استقرار (اوایل سال ۱۴۰۰) مشکلات متعددی را می‌توان در عملکرد آن مشاهده کرد که اهم آن‌ها عبارت‌اند از:
- بی‌برنامگی در برگزاری دورهٔ تابستانی سال گذشته، مشخص نبودن طول دوره و نیز فاصلهٔ اتمام دوره تا آزمون پایانی و در نهایت برگزار شدن دوره صرفاً در ۱۵ روز (به جای دورهٔ معمول یک‌ماهه!)؛
- کیفیت پایین مطالب ارائه‌شده در کلاس‌های دورهٔ تابستانی به دلیل نامأنوس بودن عمدهٔ اساتید با فضای المپیاد (ارائهٔ بسیاری از مطالب در حد دانش ادبی دانش‌آموزان غیرالمپیادی پایه‌های دهم و یازدهم)؛
- عدم تعادل در موضوعات دورهٔ تابستانی و وزن زیاد کلاس‌های نگارش و زبان‌شناسی و سخنرانی‌های فرهنگی در باب اهمیت زبان فارسی که برای دانش‌پژوه المپیاد ادبی از بدیهیات است؛
- برگزاری صرفاً دو آزمون کتبی در پایان دورهٔ تابستانی که در نتیجهٔ آن معیار دقیقی برای ارزیابی دانش‌پژوهان وجود نداشت. نیز وجود پرسش‌هایی در آزمون‌های کتبی که سلیقه و علایق مصحح در تصحیح آن‌ها بسیار تأثیرگذار بود، چنان‌که یکی‌دو نفر از اعضای کمیته نیز از این حجم از معیارهای غیرمشخص شکایت داشته‌اند؛
- عدم وجود فرصت کافی اعتراض برای دانش‌پژوهان در پایان دورهٔ تابستانی؛
وجود اشتباهات و اغلاط متعدد در آزمون‌های مرحلهٔ دوم دورهٔ سی‌وچهارم و مراحل اول و دوم دورهٔ سی‌وپنجم؛
- نامتناسب بودن حجم برخی از منابع مراحل اول و دوم (برای مثال در مرحلهٔ اول ۴۰۰۰ بیت از مثنوی و ۲۵۰۰ بیت از شاهنامه تنها بخشی از منابع اعلامی بودند)؛
- غلبهٔ رویکرد شبه‌علمی و کنکوری در طرح سوالات آزمون و سطح بسیار نازل آن‌ها؛ به‌گونه‌ای که پاسخ دادن به عمدهٔ پرسش‌ها بدون مطالعه و تسلط بر منابع غیردرسی و یا حتی کتاب درسی نیز ممکن بود؛
- بها ندادن به فهم ادبی و دانش کلی داوطلبان.
- پرسش‌های خارج از منبع که همواره در دوره‌های گذشته برای سنجش دانش و فهم ادبی داوطلبان طرح می‌شد، در این کمیته اهمیتی بسیار ناچیز در حد صفر داشته‌است.
برای طرح این انتقادات به شکل رسمی و شنیدن پاسخ کمیته، در تاریخ ۱۴۰۱/۳/۲۳ جمعی از مدال‌آوران سابق با پیگیری‌های شخصی، دیداری با جناب آقای نقشینه، رئیس باشگاه دانش‌پژوهان، و جناب آقای قاسم‌پور، رئیس کمیتهٔ المپیاد ادبی، ترتیب دادند و مسائل و مشکلات یک سال اخیر از زمان استقرار کمیته را یک‌به‌یک بیان کردند.
ریاست کمیته اما از عملکرد کلی آن دفاع کرده و رویکرد انشامحوری، تربیت نویسندهٔ خلاق و مخالفت با آموزش مباحث علمی در دورهٔ تابستانی را مشی کلی خود دانستند. حتی مواردی را مطرح کردند از جمله اهمیت «خوش‌خط بودن» و «اخلاق و رفتار شایسته» در تعیین نمره و مدال نهایی داوطلبان که مایهٔ شگفتی و اعجاب است. پاسخ مستند به اشکالات وارد شده بر آزمون مرحلهٔ دوم را نیز به آینده‌ای مبهم حواله دادند که تا این لحظه اطلاعی از آن حاصل نشده است.
آنچه برای اعتراض در این برههٔ زمانی حجت را تمام کرد، نخست این بود که در آزمون مرحلهٔ دوم امسال ۱۸ سوال غلط در آزمونی صدسؤاله وجود داشت؛ یعنی نزدیک به یک‌پنجم سؤالات مشکل دارند و این در آزمون‌های استاندارد ملی کم‌سابقه است و اگر راهکاری برای حل این مشکل اندیشیده نشود، یقیناً حق دانش‌آموزانی که یک سال وقت صرف تلاش برای المپیاد ادبی کرده‌اند پایمال خواهد شد. دیگر اینکه دورهٔ تابستانی پیش رو اگر به سیاق سال گذشته باشد، قطعاً موجب دل‌سردی بسیاری از علاقه‌مندان به المپیاد ادبی می‌شود و بیم آن می‌رود که دومین المپیاد باسابقهٔ کشور، به‌کلی در مسیر اضمحلال بیفتد.
اکنون که ظاهراً پیگیری از باشگاه دانش‌پژوهان جوان و کمیتهٔ ادبی نتیجه‌ای ندارد، راهی جز طرح این مشکلات و مسائل در رسانه‌ها باقی نمانده است. لذا خواسته‌های اصلی خود را به این شرح اعلام می‌داریم:
۱. تمامی سؤال‌های غلط و چندگزینه‌ای در آزمون مرحلهٔ دوم باید حذف یا اصلاح شوند.
۲. برنامهٔ دورهٔ تابستانه پیش از آغاز دوره باید اصلاح و اعلام شود.
و باشگاه دانش‌پژوهان جوان و کمیتهٔ المپیاد ادبی باید در منش و روش خود بازنگری کنند. امیدواریم مسئولان مرتبط صدای تظلم و اعتراض داوطلبان و دلسوزان المپیاد را بشنوند و به حفظ حقوق دانش‌آموزان مستعد و علاقه‌مند سراسر کشور و نیز ارتقای نهاد دیرپای و مبارک المپیاد ادبی بیندیشند.
نشود قصهٔ درد دل مجروح تمام
لو أضافوا صحف الدهر الی أوراقی
