به گزارش شفقنا از شبکه خبری بلومبرگ؛ این روزها به نظر میرسد بین هند و پاکستان پس از آخرین دور از درگیریهایی که بر سر منطقه مورد مناقشه کشمیر داشتند، آتشبس برقرار شده است. با این حال لزوم دسترسی هر دو طرف ماجرا به یکی از نیازهای اساسی زندگی، نشان از این دارد که آنها همچنان از هم- و البته از یک آتشبس واقعی- دور هستند.
یکی از پیامدهای مهمتر شعلهور شدن درگیریهای هند و پاکستان بر سر منطقه کشمیر- که چندان مورد توجه قرار نگرفته- تصمیم هند برای تعلیق توافق ۶۵ ساله فیمابین بود که نحوه استفاده هر کشور از رودخانههای مشترک بین آنها را تعیین میکند.
«معاهده آبهای سند» نحوه استفاده هر دو کشور هند و پاکستان از شبکه وسیع شاخهها و آبراههای سیستم رودخانه سند را- که هم هند و هم پاکستان از آن برای همه چیز، از برق گرفته تا کشاورزی از آن استفاده میکنند- تعیین میکند.
هند و پاکستان کشورهای کمآبی هستند [یا دستکم به عنوان کشورهای پرآب شناخته نمیشوند] و جمعیت عظیمی از مردم و کشاورزان این دو کشور معیشتشان وابسته به رودخانه سند است- و این نیاز و این کمبود با شدت گرفتن تغییرات اقلیمی بیشتر هم خواهد شد.
اینکه «معاهده آبهای سند» از زمان انعقاد و امضای آن در سال ۱۹۶۰ تاکنون- حتی در زمان جنگهای تمامعیار بین این دو کشور- پابرجا مانده است؛ حکایت از این میکند که این رقبای دیرینه از مشکلات پیشرو آگاهی کامل دارند و در این روند برخی از مسائل را رعایت کردهاند.
اما [ظاهراً این موضوع که تاکنون مصداق داشته، از این پس شکل دیگری خواهد داشت و] دیگر این مسایل قرار نیست رعایت شوند.
مذاکره مجدد بر سر این توافق، هدف دیرینه جناح راست هند در تمام این سالها بوده است- که میگویند این توافق به طور ناعادلانهای به نفع پاکستان است و بنابراین باید منسوخ شود. نخستوزیر نارندرا مودی نیز یکی از این افراد است که تحولات و درگیریهای اخیر را فرصتی گرانبها برای حل و فصل این نارضایتیها- و انعقاد و امضای قراردادی جدید- میبیند.
هنوز مشخص نیست که دهلی نو در مذاکرات آینده در مورد آب چه چیزهای را مطالبه خواهد کرد. کارشناسان در این میان بر این باورند و میگویند که هند با وجود تهدیدهایی که در تمام این سالها کرده، توانایی انجام اقدامات افراطی مانند قطع سهمیه آب پاکستان را ندارد. اسلامآباد هم میگوید هرگونه تلاشی برای قطع یا خفه کردن جریان آب به این کشور، یک اقدام جنگی آشکار محسوب میشود.
آنچه مسلم است این است که وابستگی پاکستان به این رودخانه بیشتر از هند است. این موضوع احتمالاً یکی از مسایلی است که دست بالا را به دهلینو میدهد و میتواند در مذاکرات بر سر موارد اختلاف، اهرم فشاری به نفع این کشور ایجاد کند.
مودی پس از تعلیق پیمان یا معاهده «آبهای سند» گفت: «آب و خون نمیتوانند با هم جریان داشته باشند».
اینکه آیا دو طرف خواهند توانست جریان آب را- بدون ریختن خون بیشتر از دو طرف- حفظ کنند یا نه؛ آزمون بزرگ بعدی در روابط هند و پاکستان خواهد بود [و آینده روابط دو کشور را شکل خواهد داد].