به گزارش شفقنا، اختلاف نظر درباره بهترین راه برای اطمینان یافتن از اینکه ایران نتواند سلاح هسته‌ای تولید کند، موجبات برقراری یک تماس تلفنی تنش‌آمیز بین ترامپ و نتانیاهو را فراهم آورده و در روزهای اخیر به برگزاری سلسله‌ای از دیدارها میان مقام‌های عالی‌رتبه دولت آمریکا و مقام‌های ارشد اسرائیلی انجامیده است.
ترامپ روز یکشنبه اعلام کرد که ممکن است «چیزی خوب» طی «دو روز آینده» در خصوص تلاش‌های آمریکا برای محدودکردن برنامه هسته‌ای ایران حاصل شود.
افرادی که با روند مذاکرات آشنا هستند می‌گویند در بهترین حالت، تنها اعلام اصول مشترک صورت خواهد گرفت. جزئیات مورد بحث بسیار محرمانه نگه داشته شده‌اند و به احتمال زیاد صرفاً زمینه‌ساز مذاکرات بعدی خواهند بود؛ از جمله اینکه آیا ایران می‌تواند به غنی‌سازی اورانیوم در هر سطحی ادامه دهد و اینکه چگونه ذخایر سوخت نزدیک به درجه تسلیحاتی خود را رقیق کرده یا از کشور خارج خواهد کرد.
روزنامه نیویورک تایمز در ماه آوریل گزارش داده بود که اسرائیل قصد داشت تأسیسات هسته‌ای ایران را از همین ماه هدف قرار دهد، اما توسط ترامپ از این کار منصرف شده است، زیرا او خواستار ادامه مذاکرات با تهران بود. با این حال، نتانیاهو همچنان در تلاش برای اقدام نظامی بدون کمک واشنگتن است.
اسرائیل در مذاکرات بین ایالات متحده آمریکا و ایران شرکت ندارد. محور اصلی تنش میان نتانیاهو و ترامپ اختلاف دیدگاه آن‌ها درباره نحوه بهره‌برداری از لحظه ضعف و غفلت ایران است.
نتانیاهو استدلال می‌کند که «دوره آسیب‌پذیری ایران» دوام زیادی نخواهد داشت و اکنون زمان مناسبی برای حمله است. در مقابل، ترامپ معتقد است که «ضعف کنونی ایران»، فرصت مناسبی برای مذاکره جهت پایان دادن به برنامه غنی‌سازی ایران است—البته با پشتوانه تهدید به اقدام نظامی در صورت شکست مذاکرات.
مقام‌های اسرائیلی نگران هستند که ترامپ اکنون آن‌چنان مشتاق دستیابی به یک توافق اختصاصی برای خود است — توافقی که بتواند آن را قوی‌تر از توافقی که دولت باراک اوباما در سال ۲۰۱۵ امضا کرد، جلوه دهد — که حاضر شود اجازه دهد ایران تأسیسات غنی‌سازی خود را حفظ کند.
ماه گذشته، نتانیاهو تأکید کرد که تنها «توافق خوب» توافقی است که بتواند «تمام زیرساخت‌های» عظیم هسته‌ای ایران را به‌طور کامل برچیند.
این روایت از تنش‌ها میان این دو نفر بر اساس گفت‌وگو با مقام‌هایی از ایالات متحده آمریکا، اروپا و اسرائیل تهیه شده است که درگیر دیپلماسی و بحث‌های میان واشنگتن و تل آویو بوده‌اند.
ران درمر، وزیر امور راهبردی اسرائیل، و دیوید بارنیه، رئیس موساد، روز جمعه در رم با استیو ویتکاف، مذاکره‌کننده ارشد دولت ترامپ، دیدار کردند. این دو نفر سپس به واشنگتن سفر کرده و روز دوشنبه با جان رتکلیف، رئیس سازمان سیا، دیدار داشتند. درمر روز سه‌شنبه نیز بار دیگر با ویتکاف دیدار کرد، هرچند موضوع آن دیدار هنوز مشخص نیست.
در پاسخ به درخواست اظهارنظر، مقام‌های کاخ سفید به سخنان اخیر ترامپ اشاره کردند که گفته بود: خیلی دوست دارم هیچ بمبی انداخته نشود.
شکاف اصلی در مذاکرات میان ویتکاف و همتای ایرانی‌اش، سید عباس عراقچی (وزیر امور خارجه)، بر سر این موضع دولت ترامپ است که ایران باید غنی‌سازی در خاک خود را متوقف کند. عراقچی بارها این شرط را رد کرده و روز سه‌شنبه در یک پست شبکه اجتماعی تکرار کرد که اگر قدرت‌های غربی بر «صفر غنی‌سازی در ایران» اصرار بورزند، «چیزی برای بحث در خصوص موضوع هسته‌ای باقی نمی‌ماند».
برای جلوگیری از فروپاشی مذاکرات، آقای ویتکاف و عمان — که نقش میانجی را ایفا می‌کند — در حال بررسی گزینه‌های خلاقانه‌ای هستند. از جمله این گزینه‌ها، امکان ایجاد یک پروژه مشترک منطقه‌ای برای تولید سوخت راکتورهای هسته‌ای با مشارکت ایران، عربستان سعودی و سایر کشورهای عربی و همچنین حضور ایالات متحده آمریکاست. اما محل دقیق انجام غنی‌سازی هنوز تعیین نشده است.
ویتکاف همچنین مخالفت‌های اولیه‌اش را با یک تفاهم‌نامه موقت که اصول کلی برای یک توافق نهایی را تعیین می‌کند، کنار گذاشته است. اما این ممکن است برای اسرائیل یا تندروهای کنگره آمریکا در قبال ایران رضایت‌بخش نباشد.
این وضعیت یادآور اقداماتی است که دولت اوباما در سال ۲۰۱۳ انجام داد، هرچند تکمیل توافق نهایی دو سال به طول انجامید. ترامپ در زمان رقابت‌های انتخاباتی سال ۲۰۱۶ علیه آن توافق موضع‌گیری کرد و آن را «فاجعه» خواند، زیرا به ایران اجازه می‌داد غنی‌سازی در سطوح پایین را ادامه دهد و تا سال ۲۰۳۰ به طور کامل منقضی می‌شد.
ترامپ در سال ۲۰۱۸ از توافق خارج شد و تحریم‌های اقتصادی علیه ایران را دوباره اعمال کرد.
در چهار سال گذشته، ایرانی‌ها نه تنها تأسیسات هسته‌ای خود را احیا و بهبود بخشیده‌اند، بلکه اورانیوم با غنای ۶۰ درصد تولید کرده‌اند. به گفته مقامات اطلاعاتی آمریکا، تبدیل این اورانیوم به سوخت با غنای ۹۰ درصد برای ساخت بمب تنها چند هفته زمان می‌برد و تولید یک سلاح هسته‌ای واقعی ممکن است بین چند ماه تا یک سال طول بکشد.
رتکلیف ماه گذشته به سرزمین‌های اشغالی سفر کرد تا درباره اقدامات مخفیانه احتمالی علیه ایران با نتانیاهو و مقامات اطلاعاتی اسرائیل گفتگو کند. واشنگتن و تل آویو در گذشته نیز در اقدامات پنهانی برای مختل کردن توانایی ایران در غنی‌سازی اورانیوم همکاری کرده‌اند، از جمله حمله سایبری پیشرفته به تأسیسات ایران در دوره دولت‌های جورج بوش و اوباما.
نتانیاهو همواره نسبت به تلاش‌های دیپلماتیک با تهران بدبین بوده است. او با توافق سال ۲۰۱۵ مخالفت کرد و تلاش داشت آن را متوقف کند.
این بار، مقامات اسرائیلی همان راهبرد قدیمی را دوباره به کار گرفته‌اند: تهدید به حمله به ایران، حتی بدون کمک آمریکا. آن‌ها اصرار دارند که این تهدید واقعی است، هرچند در دو دهه گذشته چندین بار چنین تهدیدهایی را مطرح کرده و سپس از آن عقب‌نشینی کرده‌اند.
به گفته دو نفر که در جریان این گفت‌وگوها قرار دارند، مقامات اسرائیلی پیش از اولین سفر رسمی خارجی ترامپ به خاورمیانه در این ماه، به دولت ترامپ اطلاع داده‌اند که در حال آماده‌سازی برای حمله به سایت‌های هسته‌ای ایران هستند. همچنین، اطلاعات آمریکا نیز این آمادگی‌ها را رصد کرده است.
این موضوع باعث شد ترامپ با نتانیاهو صحبت کند. نتانیاهو این موضوع را انکار نکرد که به ارتش و دستگاه‌های اطلاعاتی‌اش دستور داده برای حمله آماده شوند، و استدلال کرد که تنها پنجره زمانی محدودی برای این اقدام در اختیار دارد.
