صنعت مرغداری، به‌عنوان یکی از حیاتی‌ترین بخش‌های تولید پروتئین در کشور، نقشی تعیین‌کننده در تأمین امنیت غذایی ایفا می‌کند. اما در سال‌های اخیر، این صنعت بیش از هر زمان دیگری تحت فشار عوامل مختلف قرار گرفته است؛ از نوسانات ارزی و تغییرات پی‌درپی در قیمت نهاده‌های دامی گرفته تا دخالت‌های مستقیم دولت در قیمت‌گذاری محصول نهایی. سیاست‌هایی که اگرچه با نیت تنظیم بازار و حمایت از مصرف‌کننده اجرا می‌شوند، اما در عمل بار سنگینی بر دوش تولیدکنندگان گذاشته‌اند و پایداری تولید را به مخاطره انداخته‌اند.
به گزارش اعتدال همدان؛ در این میان، مرغداران استان همدان نیز از این قاعده مستثنا نبوده‌اند. آنان با مشکلات متعددی چون تأخیر در تأمین نهاده‌ها از سامانه بازارگاه، اختلاف چشمگیر بین قیمت مصوب و بازار آزاد جوجه یک‌روزه، الزام به استفاده از نژاد داخلی با بهره‌وری پایین، و بی‌ثباتی در کیفیت دارو و واکسن روبرو هستند. در چنین شرایطی، بسیاری از مرغداران معتقدند اگر دولت از تصدی‌گری فاصله بگیرد و امور را به اتحادیه‌ها و تشکل‌های تخصصی بسپارد، هم تولید پایدارتر خواهد شد و هم بازار از تنش فاصله خواهد گرفت.
رئیس اتحادیه مرغداران همدان با اشاره به افزایش قیمت مرغ در مهرماه گفت: در این مقطع معمولاً شاهد ثبات قیمتی بودیم، اما امسال چند عامل باعث شد قیمت‌ها افزایش پیدا کند. نخست افزایش مصرف به دلیل بالا رفتن قیمت گوشت قرمز بود. از سوی دیگر، گرمای بی‌سابقه تابستان همراه با قطعی‌های مکرر برق، فشار زیادی بر واحدهای تولیدی وارد کرد. تأخیر در تأمین نهاده‌ها از سامانه بازارگاه و اختلاف قیمت جوجه یک‌روزه در بازار آزاد – که تا ۱۳ هزار تومان به ازای هر قطعه رسید – نیز از عوامل اصلی این افزایش بود.
نژاد آرین؛ اجبار پرهزینه برای تولیدکننده
یکی دیگر از دغدغه‌های مرغداران، الزام به استفاده از نژاد داخلی آرین است.
به گفته جعفر حیدری ملزم شده‌اند که ۲۵ درصد از جوجه‌ریزی را با نژاد آرین انجام دهند، در حالی که این نژاد بهره‌وری پایین‌تری دارد و ضریب تبدیل آن بالاتر است. در یک واحد ۲۰ هزار قطعه‌ای، استفاده از آرین موجب مصرف حداقل ۱۰ تن دان بیشتر می‌شود که مستقیماً هزینه‌ها را افزایش می‌دهد.
دولت کنار برود، بازار راهش را پیدا می‌کند
حیدری با انتقاد از دخالت‌های دولت در فرایند تولید و تأمین گفت:دولت باید از تصدی‌گری کنار بکشد. اگر واردات نهاده و جوجه به اتحادیه‌ها واگذار شود، هم شفافیت بیشتر خواهد بود و هم نظارت تخصصی‌تری اتفاق می‌افتد. تجربه ثابت کرده هرجا دولت کمتر دخالت کرده، بازار بهتر عمل کرده است.
نهاده دیر می‌رسد، دارو بی‌کیفیت است
وی با تأکید بر ضعف در زنجیره تأمین ادامه داد:
«بر اساس برنامه، نهاده باید ظرف ۱۰ روز از طریق سامانه بازارگاه به واحدها برسد، اما اغلب با تأخیر مواجه است و مرغدار را مجبور به خرید از بازار آزاد می‌کند. از طرف دیگر، کیفیت دارو و واکسن‌هایی که در اختیار مرغداران قرار می‌گیرد پایین است و باید نظارت جدی‌تری از سوی نهادهای دامپزشکی و نظارتی صورت گیرد.
قیمت‌گذاری دستوری؛ تولیدکننده همیشه بازنده
رئیس اتحادیه مرغداران همدان گفت: مرغداران هیچ اختیاری در تعیین قیمت ندارند، نه برای نهاده و نه برای فروش مرغ. زمانی که مرغ با قیمتی کمتر از نرخ مصوب فروخته می‌شود، کسی زیان مرغدار را جبران نمی‌کند؛ اما به محض بالا رفتن قیمت، دستگاه‌های نظارتی فشار را بر تولیدکننده وارد می‌کنند. این نگاه باید تغییر کند و عرضه و تقاضا تعیین‌کننده قیمت باشد.
درخواست نهایی: بگذارید مرغدار فقط تولید کند
حیدری در پایان خواستار حمایت عملی و مؤثر از مرغداران شد و گفت: مرغدار باید فقط روی تولید تمرکز کند، نه دغدغه تأمین نهاده، دارو یا واکسن داشته باشد. اگر حمایت‌ها به‌موقع انجام شود و سیاست‌ها واقع‌بینانه باشند، هم تولید پایدار خواهد ماند و هم مصرف‌کننده از قیمت مناسب بهره‌مند خواهد شد.
